Wniosek o uzasadnienie w sprawie cywilnej
Wniosek o uzasadnienie w sprawie cywilnej
Wniosek o uzasadnienie w sprawie cywilnej jest uregulowany w art. 328 – 330 Kodeks postępowania cywilnego (UWAGA: artykuł został sporządzony na podstawie przepisów prawnych obowiązujących na dzień 20.09.2019 r. Z dniem 07.09.2019 r. wchodzi w życie duża nowelizacja obejmująca między innymi przepisy dotyczące wniosku o uzasadnienie wyroku w sprawie cywilnej).
Uzasadnienie wyroku sporządza się pisemnie na wniosek strony o doręczenie wyroku z uzasadnieniem zgłoszony w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji.
Od powyższej reguły Kodeks przewiduje dwa odstępstwa:
- stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego, która na skutek pozbawienia wolności była nieobecna przy ogłoszeniu wyroku, sąd z urzędu w ciągu tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku doręcza odpis jego sentencji z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia (art. 327 § 2 k.p.c.),
- wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym sąd z urzędu doręcza stronom. Stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej doręcza się też pouczenie o sposobie i terminach wniesienia środka zaskarżenia (art. 331 § 1(1) k.p.c.).
We wskazanych powyżej wyjątkach tygodniowy termin do założenia wniosku o doręczenie uzasadnienia biegnie od dnia doręczenia sentencji wyroku.
Wniosek spóźniony sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym.
Wyrok z uzasadnieniem doręcza się tylko tej stronie, która zgłosiła skutecznie wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem.
W przypadku wysłania wniosku listem poleconym za pośrednictwem Poczty Polskiej (i wyłącznie tego operatora pocztowego) o zachowaniu terminu decyduje data stempla pocztowego.
Wniosek o uzasadnienie, które zostało wygłoszone
Wygłoszenie uzasadnienia jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy przebieg posiedzenia jest utrwalany za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk. Oznacza ono, że po ogłoszeniu wyroku Sąd ustanie przedstawia uzasadnienie wyroku, a nie jedynie motywy rozstrzygnięcia.
Jeżeli uzasadnienie zostało wygłoszone na posiedzeniu, stronie, która w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji, a w przypadku, o którym mowa w art. 327 § 2 k.p.c. – od dnia doręczenia sentencji, zgłosiła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem doręcza się wyrok wraz z transkrypcją uzasadnienia.
W tym przypadku wniosek spóźniony również podlega odrzuceniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
Doręczenie wyroku z transkrypcją uzasadnienia jest równoznaczne z doręczeniem wyroku z uzasadnieniem.
Uzasadnienie wyroku
Uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie:
- ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione,
- dowodów, na których się oparł,
- przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej,
- wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.
Jeśli uzasadnienie nie zawiera wszystkich ww. elementów, to można skutecznie zarzucić w środku zaskarżenia naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. tylko o tyle, o ile uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie pozwala na kontrolę instancyjną tego orzeczenia. Tylko w takim wypadku uchybienie art. 328 § 2 k.p.c. może bowiem być uznane za mogące mieć wpływ na wynik sprawy.
Pisemne uzasadnienie wyroku albo transkrypcję wygłoszonego uzasadnienia sporządza się w terminie dwutygodniowym od dnia zgłoszenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem.
W sprawie zawiłej, w razie niemożności sporządzenia pisemnego uzasadnienia w terminie, prezes sądu może przedłużyć ten termin na czas oznaczony, nie dłuższy niż trzydzieści dni.
Co powinien zawierać wniosek o uzasadnienie?
Wniosek o uzasadnienie powinien zawierać wszystkie elementy pisma procesowego:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
- sygnaturę akt sprawy,
- oznaczenie rodzaju pisma,
- osnowę wniosku,
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,
- wymienienie załączników.
Opłata za wniosek o uzasadnienie
Od wniosku o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem zgłoszonego w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia albo doręczenia tego orzeczenia pobiera się opłatę stałą w wysokości 100 zł.
W przypadku wniesienia środka zaskarżenia opłatę uiszczoną od wniosku o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem zalicza się na poczet opłaty od środka zaskarżenia. Ewentualna nadwyżka nie podlega zwrotowi.