Udziały w majątku wspólnym

Udziały w majątku wspólnym

Udziały małżonków w majątku wspólnym – zgodnie z zasadą określoną w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – są równe (przeczytaj również: Majątek wspólny i osobisty). Powyższa reguła ma uzasadnienie w dowartościowaniu osobistych starań o wychowanie dzieci czy też w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Zgodnie bowiem z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie mogą swój obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny realizować także w powyższy sposób. Nie można zatem podziału majątku wspólnego sprowadzać wyłącznie do działań matematycznych opartych na porównaniu wyłącznie wkładu finansowego każdego z małżonków. Co do zasady bowiem wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego przez każdego z małżonków w trakcie trwania wspólności majątkowej nie ma znaczenia dla ustalenia wysokości ich udziałów przy podziale majątku wspólnego. Ustawowe domniemanie równych udziałów małżonków w żadnym przypadku nie wyłącza jednak rozliczenia nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny ani z majątku wspólnego na majątek osobisty.

Nierówne udziały w majątku wspólnym

Nierówne udziały w majątku wspólnym mogą być ustalone przez sąd jedynie wyjątkowo i wyłącznie na wniosek. Żądanie ustalania nierównych udziałów w majątku wspólnym może zostać zgłoszone w toku postępowania o podział majątku wspólnego małżonków.

Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

W orzecznictwie zdefiniowano ważne powody na gruncie omawianego unormowania jako okoliczności, które oceniane z punktu widzenia zasad współżycia społecznego sprzeciwiają się przyznaniu jednemu z małżonków korzyści z tej części majątku wspólnego, do której powstania ten małżonek nie przyczynił się (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 22.9.1997 r., II CKN 306/97 oraz z dnia 21.11.2002 r., III CKN 1018/00). Podkreśla się przy tym, że ocena ważnych powodów ma nie tylko aspekt majątkowy, ale również etyczny, co wyraża się w postulacie dokonywania ich oceny przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego.

Przy ocenie istnienia ważnych powodów należy mieć na względzie całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli.

Rozporządzanie udziałem w majątku wspólnym

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Roszczenie o podział majątku małżeńskiego powstaje zatem dopiero po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej (przeczytaj również: Rozdzielność majątkowa).

Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

nierówne udziały podział majątku wspólnego Udziały w majątku wspólnym

Udziały w majątku wspólnym