Przesłanki rozwodu
Przesłanki rozwodu
Przesłanki rozwodu – pozytywne i negatywne – zostały określone w art. 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Rozwód jest sposobem rozwiązania małżeństwa, który może nastąpić tylko przez sąd i przy spełnieniu przesłanek pozytywnych oraz przy braku przesłanek negatywnych określonych w ww. przepisie.
Pozytywne przesłanki rozwodu
Pozytywne przesłanki rozwodu to okoliczności, które muszą zaistnieć, aby rozwód w ogóle mógł zostać orzeczony przez sąd.
Stosownie do art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeśli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.
Przez zupełny rozkład pożycia małżeńskiego rozumiemy zerwanie wszystkich istotnych więzi, tj.:
- psychicznej (uczuciowej),
- fizycznej,
- gospodarczej.
Negatywne przesłanki rozwodu
Negatywne przesłanki rozwodu to z kolei okoliczności, których zaistnienie może uniemożliwić orzeczenie rozwodu, pomimo wystąpienia trwałego i zupełnego rozkładu pożycia.
Kodeksy rodzinny i opiekuńczy trzy negatywne przesłanki rozwodu, w których rozwiązanie małżeństwa przez sąd jest niedopuszczalne:
- jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków,
- jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,
- jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Uzasadnienie pozwu o rozwód
Uzasadnienie pozwu o rozwód powinno koncentrować się na wykazaniu istnienia przesłanek pozytywnych. Małżonek wnoszący pozew o rozwód musi zatem przekonać sąd, że doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego.
„Rozkład pożycia jest trwały jeżeli ustały wszystkie więzi łączące małżonków, zupełny jeżeli więzi te ustały na tyle dawno, że wedle zasad doświadczenia życiowego powrót małżonków do wspólnego pożycia nie nastąpi” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 marca 2010 r., I ACa 51/10).
Należy również zaznaczyć, że w razie istnienia przesłanek do orzeczenia rozwodu, bez znaczenia są motywy, którymi kieruje się małżonek składający pozew o rozwód.
Dla ustalenia samego faktu nastąpienia trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego nie mają również znaczenia przyczyny, jakie doprowadziły do tego rozpadu. Oczywiste jednak jest, że – ustalając w sposób prawidłowy stan faktyczny prowadzący do wniosku, że małżonków nie łączą już żadne więzi – sąd powinien uwzględnić przyczyny rozpadu małżeństwa, gdyż bez nich stan faktyczny będący podstawą orzeczenia sądu jest niepełny. Postępowanie dowodowe ma bowiem na celu przede wszystkim ustalenie okoliczności dotyczących rozkładu pożycia. Chodzi jednak o to, że przyczyny te, jeśli rozkład rzeczywiście nastąpił, same w sobie nie są decydujące o udzieleniu rozwodu. Jednakże stają się one decydujące w przypadku konieczności ustalenia winy za rozkład pożycia bądź istnienia negatywnych przesłanek udzielenia rozwodu.